Samenvatting 8.1 Het werkt (Nectar, VWO 3).
Welke orgaanstelsels heb je?
Je lichaam bevat verschillende orgaanstelsels, elk met een specifieke taak:
Hoe zijn cellen gebouwd?
Cellen hebben een celmembraan dat bepaalt welke stoffen de cel in- en uitgaan. Het membraan bevat receptoren die contact maken met de omgeving, bijvoorbeeld om hormonen te herkennen. Binnenin de cel zit cytoplasma met organellen, zoals:
Hoe komen spieren aan energie?
Spieren krijgen energie uit glucose door verbranding in spiercellen, waarbij zuurstof nodig is. Verschillende orgaanstelsels leveren de benodigde stoffen:
Bij de verbranding van glucose ontstaan energie, koolstofdioxide en water als afvalstoffen. Koolstofdioxide verlaat het lichaam via de ademhaling, en water wordt uitgescheiden via de nieren of verloren door zweten en uitademen. Verbranding vindt niet alleen plaats in spiercellen, maar in alle cellen van je lichaam en voorziet je lichaam van de energie om te bewegen, warm te blijven en te denken.
Welke orgaanstelsels heb je?
Je lichaam bevat verschillende orgaanstelsels, elk met een specifieke taak:
- Verteringsstelsel: Maakt voedsel klein zodat voedingsstoffen in het bloed kunnen worden opgenomen.
- Ademhalingsstelsel: Neemt zuurstof op in het bloed en verwijdert koolstofdioxide.
- Bloedvatenstelsel: Vervoert voedingsstoffen, zuurstof en andere stoffen door het lichaam.
- Uitscheidingsstelsel: Verwijdert afvalstoffen uit het lichaam via organen als de nieren.
- Zenuwstelsel: Zorgt ervoor dat organen en orgaanstelsels goed samenwerken, onder andere door impulsen van de hersenen naar spieren te sturen.
Hoe zijn cellen gebouwd?
Cellen hebben een celmembraan dat bepaalt welke stoffen de cel in- en uitgaan. Het membraan bevat receptoren die contact maken met de omgeving, bijvoorbeeld om hormonen te herkennen. Binnenin de cel zit cytoplasma met organellen, zoals:
- Celkern: Bevat DNA dat de functies en vorm van de cel regelt.
- Ribosomen: Maken eiwitten volgens de instructies van het DNA.
- Endoplasmatisch reticulum: Transportnetwerk voor eiwitten binnen de cel.
- Mitochondriën: Energiecentrales die glucose verbranden om energie vrij te maken.
Hoe komen spieren aan energie?
Spieren krijgen energie uit glucose door verbranding in spiercellen, waarbij zuurstof nodig is. Verschillende orgaanstelsels leveren de benodigde stoffen:
- Verteringsstelsel levert glucose.
- Ademhalingsstelsel levert zuurstof.
- Bloedvatenstelsel brengt glucose en zuurstof naar de spieren.
Bij de verbranding van glucose ontstaan energie, koolstofdioxide en water als afvalstoffen. Koolstofdioxide verlaat het lichaam via de ademhaling, en water wordt uitgescheiden via de nieren of verloren door zweten en uitademen. Verbranding vindt niet alleen plaats in spiercellen, maar in alle cellen van je lichaam en voorziet je lichaam van de energie om te bewegen, warm te blijven en te denken.